Голем удар можел привремено да го засили слабото магнетно поле на Месечината, создавајќи моментален скок кој се забележал во некои месечеви карпи.
Каде исчезнал магнетизмот на Месечината? Научниците со децении се занимаваат со ова прашање, откако вселенски летала во орбита открија знаци на силно магнетно поле во карпи на површината на Месечината, иако таа денес нема сопствен магнетизам.
Научници од MIT можеби сега го решиле овој мистериозен феномен. Тие претпоставуваат дека комбинацијата од древно, слабо магнетно поле и голем удар кој генерира плазма можеби привремено создала силно магнетно поле, концентрирано на спротивната страна на Месечината.
Во студија објавена во списанието Science Advances, истражувачите со детални симулации покажуваат дека удар, сличен на оној од голем астероид, можел да создаде облак од јонизирани честички кои накратко ја обвиле Месечината. Таа плазма би струела околу Месечината и би се концентрирала на спротивната страна од местото на ударот. Таму, плазмата би стапила во интеракција со слабото магнетно поле на Месечината и моментално би го засилила. Карпите во таа област би можеле да ги запишат знаците од тоа засилено магнетно поле пред тоа брзо да исчезне.
Оваа комбинација на настани би можела да ја објасни присутноста на високо магнетизирани карпи откриени во близина на јужниот пол, на спротивната страна од Месечината. Еден од најголемите ударни базени, Имбриум, се наоѓа токму на спротивната страна, на видливата страна од Месечината. Истражувачите се сомневаат дека ударот кој го создал тој базен можеби ослободил облак од плазма кој го предизвикал сценариото прикажано во нивните симулации.
Во својата нова студија, истражувачите тргнале по поинаков пат. Наместо да го земат предвид магнетното поле на Сонцето, тие претпоставиле дека Месечината некогаш имала динамо кое произведувало сопствено магнетно поле, иако слабо. Врз основа на големината на јадрото на Месечината, тие процениле дека таквото поле би било околу 1 микротесла, односно 50 пати послабо од магнетното поле на Земјата денес.
Тргнувајќи од оваа почетна точка, тие симулирале голем удар на површината на Месечината, сличен на оној што го формирал Имбриум базенот, на видливата страна од Месечината. Користејќи симулации на ударот, тимот потоа симулирал облак од плазма кој би бил создаден како резултат на испарувањето на површинскиот материјал. Со помош на код развиен од соработници на Универзитетот во Мичиген, тие симулирале како таквата плазма би течела и би се однесувала во присуство на слабото магнетно поле на Месечината.
Овие симулации покажале дека, додека се создавал облакот од плазма, дел од него би се проширил во вселената, а остатокот би струел околу Месечината и би се концентрирал на спротивната страна. Таму, плазмата би го компримирала и накратко би го засилила слабото магнетно поле на Месечината. Целиот процес, од моментот на засилување на магнетното поле до неговото враќање во нормала, би траел околу 40 минути, вели Нарет.
Дали овој краток временски период би бил доволен околните карпи да го забележат тој моментален магнетен скок? Истражувачите велат дека да — со помош на уште еден ефект поврзан со ударот.
Тие откриле дека удар со размери како Имбриум би испратил притисочен бран низ Месечината, слично на сеизмички удар. Тие бранови би се конвергирале на спротивната страна, каде што ударот би ги „размрдaл“ околните карпи, накратко вознемирувајќи ги електроните во карпите – субатомски честички кои природно го ориентираат својот спин според надворешното магнетно поле. Истражувачите се сомневаат дека карпите биле шокирани токму во моментот кога плазмата го засилила магнетното поле. Кога електроните се смириле, тие попримиле нова ориентација – во согласност со тогашното силно магнетно поле.
Истражувачите велат дека оваа комбинација од динамо и голем удар, заедно со ударен бран, е доволна за да се објасни постоењето на високо магнетизирани карпи на површината на Месечината, особено на спротивната страна. Еден начин да се потврди ова е преку директно земање примероци од тие карпи за анализа на траги од удар и силен магнетизам. Тоа е можно, бидејќи тие карпи се наоѓаат на спротивната страна, близу јужниот пол на Месечината – област која мисии како програмата Artemis на NASA планираат да ја истражуваат.
