Милиајрди за одбрана, милијарди за инфраструктура. На германската држава ѝ се потребни многу пари. Но, од каде доаѓаат сите тие пари и како функционира процесот на задолжување?
Федералната влада инвестира милијарди евра, пишува Deutsche Welle. Поради ова, Германија ќе мора да зема повеќе нови заеми. Сето ова треба да се организира, а спроведувањето на овие мерки е одговорност на малку познатата федерална агенција – Finanzagentur GmbH, со седиште во Франкфурт на Мајна. Таа ќе има многу повеќе работа во наредните години благодарение на пакетот за федерална помош од повеќе милијарди долари, еден од централните проекти на новата христијанско-демократска социјалдемократска влада на Фридрих Мерц.
Како државата ги добива парите?
Но, како всушност државата ги добива парите? Преку државни обврзници.
„Само институционалните инвеститори можат да учествуваат на аукцијата на државни обврзници директно преку финансиската агенција и со најмалку еден милион евра“, објаснува Артур Брунер, брокер во ICF Bank: „Во принцип, секоја кредитна институција или компанија може да се регистрира кај Федералната финансиска агенција. Сепак, тие мора да бидат со седиште во Европската Унија или во Европскиот економски простор. Тоа е, во земја од ЕУ, Лихтенштајн, Исланд, Норвешка или Швајцарија.“
Пристап до обврзници за граѓаните
Од 2013 година, приватните лица повеќе не може да купуваат државни обврзници директно преку финансиската агенција. Сепак, тие сè уште може да купуваат и продаваат државни обврзници на берзата.
Федералните обврзници се издаваат неделно, во зависност од понудата и побарувачката. Финансиската агенција се надева дека ќе ги одржи трошоците за камата за федералната влада што е можно пониски.
Секако, институционалните понудувачи сакаат што е можно повеќе камата за нивните обврзници. Договорот се постигнува преку процес на аукција кој не е јавен, објаснува Брунер: „Процесот е стандардизиран и се одвива преку електронски систем за лицитирање. Системот го води Германската централна банка. Членовите на групата ги внесуваат своите понуди таму, или поточно, ги внесуваат во системот. Агенцијата за финансии потоа ги распределува обврзниците за понудените износи во многу краток временски период.“
Процес на избор на понуди
Компјутерот автоматски избира различни сценарија од серија понуди, со различни можности за оптимална распределба на обврзниците. Кое компјутерски генерирано сценарио ќе се примени, односно кој ќе добие колку обврзници и по која каматна стапка – потоа одлучува експертска комисија на Агенцијата за финансии, во соработка со Бундесбанката и Сојузното министерство за финансии.
Инвеститори во германски државни обврзници
Федералните обврзници сè уште се многу барани на глобалниот пазар на капитал, вели директорот на Федералната агенција за финансии, Тамо Димер: „Поголемиот дел од хартиите од вредност всушност се наоѓаат во странство во Европа, но и надвор од Европа, особено во Азија.“
Типични купувачи на хартии од вредност се оние кои имаат интерес за ликвидност. „Значи, ова се централни банки, суверени фондови за богатство кои играат важна улога на меѓународно ниво, како и пензиски фондови.“
Иднината на задолжувањето
Нереално е федералната влада да остане без доверители, дури и со зголемувањето на владините трошоци, смета Димер. Директорот, исто така, вели дека веќе е земено предвид дека зголемените средства природно значат повисоки трошоци за камата, едноставно затоа што износите се поголеми. А каматните стапки што се плаќаат за нив одговараат на пазарните приноси.
Откако беа објавени новите планови за задолжување на федералната влада, каматните стапки на државните обврзници значително се зголемија, од 2,4 проценти во февруари на три проценти. Каматните стапки моментално се стабилизираа на околу 2,5 проценти за период од десет години.
Со години, каматните стапки за германската влада, благодарение на интервенциите на централната банка, беа екстремно ниски. Од крајот на 2019 до 2022 година, каматните стапки беа дури и негативни. Инвеститорите потоа беа подготвени да се откажат од каматата во замена за релативно безбедна инвестиција. Во моментов, поради неизвесните царински политики на САД, сè повеќе капитал се влева во европски и германски државни обврзници.